Advies voorstel Stichting Regionale Omroep Overleg en Samenwerking (ROOS)

In dit ‘voorstel voor een slagvaardige en efficiënte regionale publieke omroep’ geeft ROOS invulling aan de opgelegde bezuiniging van 17 miljoen euro en de daaruit volgende herschikking in de organisatie van de regionale omroepen.

De raad is voorstander van een sterke en onafhankelijke regionale omroep en ziet kansen voor de toekomst. Toch legt hij andere accenten dan ROOS.

ROOS kiest in haar voorstel voor een nieuw bestuursmodel met een vijfkoppige directie, en met vijf clusters van regionale omroepen met eigen directies en raden van toezicht. Hierdoor wordt een hiërarchische laag toegevoegd. Dit veroorzaakt in de visie van de raad meer bestuurlijke drukte, meer vergader- en overlegtijd en daarmee vertraging in de besluitvorming.

De raad constateert dat ROOS grotendeels vasthoudt aan de bestaande organisaties en de provinciale indeling. Hierdoor zal de inhoudelijke scope gericht blijven op de provincie als geheel. De raad meent, zoals beschreven in Agenda Cultuur (2015), dat de stedelijke regio’s en het ommeland centraal moeten staan. Ook blijft samenwerking met de landelijke publieke omroep onderbelicht. Daarnaast concludeert de raad dat ROOS te weinig oog heeft voor samenwerking met lokale publieke en private mediapartijen zoals regionale dagbladen. Hij ziet namelijk juist een gezamenlijke toekomst voor de publieke regionale en lokale omroepen.

De raad adviseert de staatssecretaris ter versterking van de governance het volgende:

• Het aantal directeuren in de koepel van 5 terug te brengen naar 2,5 of 3 fte’s;
• Geen vijf raden van toezicht op regioniveau in te stellen, maar één sterke raad van toezicht boven de hele organisatie;
• Per cluster van regionale omroepen één managing editor met een journalistieke achtergrond te benoemen;
• Per regionale omroep een programma adviesraad in te stellen om contact met de regio te borgen.
• De raad is wat betreft televisieprogrammering voorstander van het venstermodel zoals dat gehanteerd wordt bij de BBC. De regionale nieuwsprogramma’s zijn daar gekoppeld aan het BBC News uit Londen. Voor Nederland zou dit betekenen dat bij een aantal NOS-Journaals een regionaal journaal wordt geplaatst.

Voor radio kiest de raad voor het Vlaamse model. Hier zijn de regionale omroepen in de nationale zender Radio 2 geïntegreerd. Op de belangrijkste uren wordt in iedere regio een eigen journalistiek programma uitgezonden. Minder druk beluisterde uren worden centraal geproduceerd.

De raad adviseert de staatssecretaris dat ROOS na de bestuurlijke reorganisatie op den duur samen met OLON, de organisatie van lokale omroepen in Nederland, streeft naar een samensmelting van de 13 regionale en 278 lokale omroepen tot mediacentra. Hieraan kunnen verschillende partijen deelnemen: commerciële media, culturele en maatschappelijke organisatie, maar ook burgerinitiatieven en lokale overheden. In een aantal steden (o.a. Zaanstad, Eindhoven en Hilversum) zijn experimenten in die richting gaande. In Limburg is 1Limburg nu al succesvol. Dit is een gezamenlijk initiatief van Media Groep Limburg BV en de regionale omroep L1. In de Achterhoek werkt Regio8 eveneens met veel succes.